بحران کم آبی جدی است | ایران تشنه‌تر از همیشه

مریم شیعه زاده | شهرآرانیوز؛ دیروز صبح با خبر «خشک سالی در کمین ایران» از خواب بیدار شدیم و ۲ روز پیش هم با خبری که از «بحران آب در آسیا» خبر می‌داد. یخچال‌های هیمالیا که آن را با نام قطب سوم می‌شناسیم، امروز بیش از هر زمان دیگری در معرض خطرند و در دو دهه گذشته سرعت آب شدن آن ها، بیش از دو برابر شده است. اگرچه قدمت یخچال‌های طبیعی هیمالیا به ده‌ها میلیون سال قبل باز می‌گردد، اما با آغاز گرمایش زمین، به نظر می‌رسد دیر یا زود، از هیمالیا تنها رشته کوهی از جنس سنگ و خاک باقی می‌ماند.

تغییرات اقلیمی، الگوی بارش باران و باد‌های موسمی در آسیا را دستخوش تغییر کرده است و پیش بینی می‌شود تا ۸۰ سال دیگر، نیمی از یخچال‌های طبیعی هیمالیا به تمامی از بین بروند. اکنون سالانه چیزی حدود ۸ میلیارد تن یخ تنها در هیمالیا ذوب می‌شود. کشور‌های آسیایی بیش از دیگر کشورها، قربانی این اتفاق تلخ محیط زیستی هستند و بی شک جغرافیای آن‌ها با بلایایی همچون خشک سالی، سیل، نابودی محصولات کشاورزی، طغیان رودخانه ها، طوفان‌های هولناک و گرمای تحمل ناپذیر همراه است.

اکنون آمار مهاجرت به کشور‌های اروپایی، به اوج خود در چند سال اخیر رسیده است، اما پیش بینی می‌شود با آغاز موج قحطی و خشک سالی، رقم مهاجران؛ به طرز عجیبی رشد کند. براساس مطالعاتی که به تازگی انجام شده، تا پایان قرن حاضر؛ حتی اگر توافق پاریس به طور تمام و کمال اجرا شود و باعث کاهش ۲ درجه‌ای گرمایش زمین شود، باز هم مهاجرت به اروپا تا ۳۰ درصد افزایش پیدا می‌کند و این قاره را نیز به صورت جدی درگیر پیامد‌های گرمایش زمین می‌کند. در ایران هم بخش کشاورزی و استفاده غیراصولی از منابع زیرزمینی، ۲ مسئله‌ای هستند که کشور کم آب ما را با بحرانی بی سابقه روبه رو کرده اند.

۸۵ درصد از وسعت کشورمان به واسطه جغرافیای منطقه، دارای اقلیمی خشک و نیمه خشک است و از طرفی ۹۰ درصد آب کشور در کشاورزی استفاده می‌شود و همه این‌ها در حالی است که کشاورزی تنها ۱۵ درصد تولیدات کشور را شامل می‌شود. اگرچه مشکلات محیط زیستی در ایران همواره در زمره مشکلات درجه چندم و کم اهمیت تلقی می‌شوند، اما امروزه این حوزه بیش از پیش، نیازمند توجه مسئولان است. کمبود غذا، فقر، بیماری، بلایای طبیعی، جنگ، بیکاری و... تنها بخشی از مشکلاتی هستند که به واسطه گرمایش زمین در کمین انسان هستند. مشکلاتی که اگرچه همه مردم دنیا را درگیر خواهد کرد، اما بروز این بحران‌ها در ایران خشک ما، می‌تواند زمینه ساز بحران‌های شدیدتری باشد.